Budowa elektrowni atomowej a wywłaszczenia

W ciągu najbliższych kilkunastu lat mają powstać w Polsce pierwsze elektrownie jądrowe. Przeczytaj dzisiejszy artykuł, aby dowiedzieć się, na jakich zasadach wywłaszczane będą grunty pod ich budowę i czy strona ma prawo do odwołania się od decyzji o odszkodowaniu.

Czasowe zajęcie terenu przed budową elektrowni atomowej

Zanim rozpocznie się budowa elektrowni jądrowej, trzeba przeprowadzić wiele analiz, badań oraz pomiarów na terenie planowanej lokalizacji oraz w jej sąsiedztwie. Podmiot, który planuje realizację inwestycji, musi uzyskać zgodę właściciela gruntu na dostęp do danej działki.

Powinien się z nim porozumieć też w kwestii planowanych metod, zakresu oraz harmonogramu użytkowania tej nieruchomości. Jeśli nie uzyska zgody, ma możliwość zwrócenia się do wojewody o wydanie decyzji o wskazaniu lokalizacji inwestycji oraz o zgodę na zajęcie nieruchomości. Pozwolenie jest udzielane na konkretny okres, który nie może przekroczyć 3 lat.

Inwestor ma obowiązek przywrócić teren do pierwotnego stanu. Jeśli jest to niewykonalne lub będzie generować nadmiernie wysokie koszty, wtedy powinien on wypłacić stronie odszkodowanie. Wojewoda decyduje o wysokości należnej kwoty. Jego decyzji nie można zaskarżyć ani się od niej odwołać. Jeżeli któraś ze stron (w tym inwestor) nie zgadza się z ustaloną wysokością odszkodowania, może w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji wnieść powództwo do sądu cywilnego.

Wywłaszczenie gruntów pod budowę elektrowni jądrowej

Po uzyskaniu przez inwestora zgody ministerstwa na budowę elektrowni, wojewoda wydaje decyzję lokalizacyjną. W razie potrzeby, taka decyzja zatwierdza też podział gruntów. Odszkodowanie za wywłaszczenie ustala się na podstawie wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę majątkowego, według aktualnego stanu i wartości terenu w dniu wydania decyzji lokalizacyjnej lub w dniu wydania decyzji o wysokości odszkodowania.

Wojewoda powinien wydać decyzję o odszkodowaniu za wywłaszczenie w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o lokalizacji stała się ostateczna. Decyzja ta jest niezaskarżalna. Strona niezgadzająca się z kwotą odszkodowania może w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji wnieść sprawę do sądu cywilnego.

Ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości w związku z budową elektrowni atomowej

Wojewoda może wydać zgodę na ograniczenie korzystania z nieruchomości w związku z budową elektrowni atomowej poprzez instalację urządzeń do:

• • przesyłania płynów, pary, gazów oraz elektryczności,
• • komunikacji publicznej i sygnalizacji,
• • eksploatacji wyżej wymienionych systemów.

Wojewoda ustala wysokość odszkodowania za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości na podstawie wyceny rzeczoznawcy. Decyzja ta jest niezaskarżalna. Niezadowolona strona może jednak w ciągu 30 dni od otrzymania decyzji skierować sprawę do sądu cywilnego.

Budowa elektrowni atomowej a wywłaszczenia – wnioski

Chociaż prawo własności nieruchomości jest konstytucyjnie chronione, to każda osoba może zostać go pozbawiona w przypadku realizacji inwestycji o znaczeniu publicznym, do których zaliczają się budowa elektrowni jądrowych czy związane z nią inwestycje towarzyszące.

Inwestor ma też prawo do tymczasowego zajęcia gruntów w trakcie prowadzenia robót przygotowawczych, a także do umieszczania na nieruchomości różnego rodzaju instalacji. Należy podkreślić, że decyzje związane z budową elektrowni i wszelkimi pracami przygotowawczymi podlegają natychmiastowemu wykonaniu.