Łączenie przez przejęcie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością

Kodeks spółek handlowych dopuszcza możliwość łączenia się spółek handlowych. Łączyć mogą się między sobą spółki kapitałowe jak i spółki osobowe. Dopuszczalne jest również połączenie spółki kapitałowej ze spółką osobową.

W przypadku połączenia spółki kapitałowej ze spółką osobową, spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.

• Zgromadzenie wspólników spółki z o.o.

Natomiast spółki osobowe mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej.

Ustawodawca wyłączył możliwość łączenia spółki w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku oraz spółki w upadłości.

• Umowa spółki z o.o.

Połączenie może być dokonane:

• • przez przejęcie, tj. przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej;
•  
  • przez zawiązanie nowej spółki, tj. przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki.

Niniejszy artykuł ograniczy się do zagadnienia łączenia spółek z ograniczoną odpowiedzialnością przez przejęcie.

W procesie połączenia można wyróżnić trzy fazy:

• • Fazę menadżerską,
•  
  • Fazę właścicielską,
•  
  • Fazę rejestrową.

Faza menadżerska

W ramach fazy menadżerskiej podejmuje się zwykle czynności wstępne oraz czynności związane z przygotowaniem planu połączenia. Czynności wstępne obejmują przeważnie analizę stanu łączących się spółek, tj. m.in. analizę sytuacji prawno-majątkowej, ekonomiczno-finansowa oraz analizę aspektów pracowniczych.

Na tym etapie spółki często zawierają porozumienia dotyczące procesu łączenia się spółek, w którym określają np. harmonogram prowadzonych przez każdą spółkę czynności w celu ich wzajemnej synchronizacji jak również klauzule dotyczące zachowania poufności między łączącymi się spółkami.

Konieczne będzie również powiadomienie pracowników w trybie art. 231 § 3 K.p.

Ważną czynnością w ramach fazy menadżerskiej jest przygotowanie planu połączenia, którego treść uzgadniają zarządy łączących się spółek. Kodeks spółek handlowych w art. 499 szczegółowo opisuje co powinien zawierać plan połączenia i co należy do niego dołączyć.

Konieczna będzie tutaj wycena łączących się spółek w celu późniejszego ustalenia stosunku wymiany udziałów, zwanego parytetem wymiany. Niezbędnym załącznikiem planu połączenia jest dokument określający wartość majątku spółki przejmowanej, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia oraz oświadczenie zawierające informację o stanie księgowym spółki sporządzoną dla celów połączenia.

Co do zasady zarząd każdej z łączących się spółek powinien przygotować pisemne sprawozdanie uzasadniające połączenie, jego podstawy prawne i uzasadnienie ekonomiczne, a zwłaszcza stosunek wymiany udziałów. Plan połączenia powinien być zgłoszony do sądu rejestrowego łączących się spółek z wnioskiem o wyznaczenie biegłego. Wniosek o wyznaczenie biegłego składają wspólnie łączące się spółki w sądzie rejestrowym właściwym według siedziby spółki przejmującej.

Art. 5031 Kodeksu spółek handlowych dopuszcza pewne ustępstwa w powyżej opisanej procedurze. Jeżeli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili zgodę, nie jest bowiem wymagane:

1. 1. sporządzenie sprawozdania uzasadniającego połączenie lub
   2. udzielenie informacji zarządom pozostałych łączących się spółek o wszelkich istotnych zmianach w zakresie aktywów i pasywów, które nastąpiły między dniem sporządzenia planu połączenia a dniem powzięcia uchwały o połączeniu lub
   3. badanie planu połączenia przez biegłego i jego opinia.

Plan połączenia podlega ogłoszeniu nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu.

Nie jest potrzebne ogłoszenie gdy spółka nie później niż na miesiąc przed dniem rozpoczęcia zgromadzenia wspólników, na którym ma być powzięta uchwała o połączeniu, nieprzerwanie do dnia zakończenia zgromadzenia podejmującego uchwałę w sprawie połączenia bezpłatnie udostępni do publicznej wiadomości plan połączenia na swojej stronie internetowej.

Faza właścicielska

W ramach fazy właścicielskiej następuje powzięcie przez Zgromadzenie Wspólników każdej z łączących się spółek uchwały o połączeniu powziętej większością trzech czwartych głosów, reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego (umowa spółki może przewidywać surowsze warunki).

Uchwała połączeniowa powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza i powinna zawierać zgodę na plan połączenia, a także na proponowane zmiany umowy spółki (w spółce przejmującej) bądź na treść umowy spółki przejmującej (w spółce przejmowanej).

Faza rejestrowa

W terminie 7 dni od dnia powzięcia uchwały połączeniowej Zarząd każdej z łączących się spółek powinien zgłosić do sądu rejestrowego uchwałę o połączeniu w celu wpisania wzmianki o takiej uchwale ze wskazaniem, czy łącząca się spółka jest spółką przejmującą, czy spółką przejmowaną.

Na wniosek spółki przejmującej dokonywane jest ogłoszenie o połączeniu spółek. Nie można zapominać o obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przewidzianym w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

W przypadku gdy wpis do rejestru uzależniony jest od zgody Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na dokonanie koncentracji, sąd wyda postanowienie o wpisie do rejestru, na podstawie decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wydaniu zgody na dokonanie koncentracji. W przypadku gdy zgoda nie jest konieczna przedsiębiorca może złożyć, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie że zamiar koncentracji nie podlegał obowiązkowi zgłoszenia.

Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmującej. Powyższy wpis wywołuje skutek wykreślenia spółki przejmowanej. Wykreślenie z rejestru spółki przejmowanej następuje z urzędu, z tym że nie może nastąpić przed dniem zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej, jeżeli takie podwyższenie ma nastąpić, i przed dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmowanej.

Spółka przejmowana zostanie rozwiązane, bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru.

Spółka przejmująca z dniem połączenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej.

Pamiętać trzeba o tym, że Kodeks spółek handlowych przewiduje również uproszczoną procedurę połączenia m.in. w przypadku łączenia się spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne w liczbie nieprzekraczającej we wszystkich łączących się spółkach dziesięciu osób.