Odszkodowanie za opóźniony lot

Do Kancelarii ze swoim problemem zwróciło się małżeństwo, które kilka miesięcy temu wróciło do Polski z wymarzonych wakacji na hiszpańskiej wyspie Fuerteventura. Klienci byli pasażerami lotu, który został opóźniony w stosunku do planowanego startu o 17 godzin. Podczas bezsennie spędzonej nocy na lotnisku otrzymywali sprzeczne informacje:

1. 1. odszkodowanie za opóźniony lot będzie przysługiwało im w pełnej wysokości,
   2. odszkodowanie będzie tylko częściowe, bo lot nie został odwołany a jedynie opóźniony,
   3. nie otrzymają żadnego odszkodowania bo był to lot czarterowy.

Klienci zwrócili się więc do Kancelarii z prośbą o opinię prawną i wsparcie w walce z przewoźnikiem.

Odszkodowanie za opóźniony lot – podstawa prawna

Do wyżej opisanej sytuacji zastosowanie znajdzie Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz. Urz. UE. L nr 46, str. 1) oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które wskazują, że poszkodowanemu pasażerowi przysługuje zryczałtowane odszkodowanie w wysokości od 250 do 600 euro nie tylko za odwołany, ale również za opóźniony rejs lotniczy.

Zgodnie z treścią orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07 pasażerowie opóźnionych lotów mogą powoływać się na prawo do odszkodowania przewidzianego w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 261/2004, jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego trzy godziny lub więcej po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu.

Niemniej takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, tj. okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego.

Kwoty odszkodowań za opóźniony lot

Nawet jeśli lot został zakupiony w ramach wycieczki z biura podróży, to rekompensata za opóźniony lot musi trafić bezpośrednio do pasażera, którego dane widnieją na karcie pokładowej. Odszkodowanie przysługuje w przypadku lotów każdego typu – rejsowych, czarterowych, jak i tych obsługiwanych przez tanie linie lotnicze na terenie Unii Europejskiej.

Kwota odszkodowania za opóźniony lot na mocy rozporządzenia nr 261/2004/WE jest z góry określona i wynosi, w zależności od długości lotu:

• • 250 euro (w przypadku rejsów na dystansie do 1500 km),
•  
  • 400 euro (przy rejsach na dystansie ponad 1500 km w ramach UE i 1500-3500 km poza UE),
•  
  • 600 euro (w przypadku pozostałych rejsów).

Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w formie pieniężnej. Linia lotnicza może zaproponować inną formę wypłaty rekompensaty (np. voucher), ale pasażer musi wyrazić na nią pisemną zgodę.

Składanie reklamacji i skargi do Urzędu Lotnictwa Cywilnego

Żeby wnioskować o odszkodowanie za opóźniony lot należy:

• • zwrócić się do przewoźnika (najlepiej listownie, zachowując zwrotne potwierdzenie odbioru pisma),
•  
  • krótko przedstawić zaistniałą sytuację, powołując się na wspomniane unijne rozporządzenie.

Linia lotnicza ma 30 dni na odniesienie się do złożonej reklamacji. Jeśli przewoźnik odrzuci reklamację lub nie udzieli odpowiedzi, a upłynęło 30 dni od wniesienia pisma, wówczas można skorzystać z drogi administracyjnej i złożyć skargę do Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Jeśli opóźniony lot miał rozpocząć się w Polsce, urzędem właściwym do złożenia skargi będzie Urząd Lotnictwa Cywilnego. Jeśli opóźnił się lot z zagranicy – pismo powinno zostać złożone do odpowiednika Komisji Ochrony Prawa Pasażerów ULC w danym kraju.

Skarga powinna zostać wypełniona na specjalnie przygotowanym do tego celu formularzu, który dostępny jest na stronie internetowej Urzędu. Wniesienie skargi skutkuje wszczęciem postępowania w Komisji Ochrony Praw Pasażerów. Kończy się ono wydaniem przez Prezesa ULC decyzji administracyjnej określającej zakres naruszenia i termin jego usunięcia. Pozytywna decyzja rodzi po stronie przewoźnika obowiązek wypłaty odszkodowania.

Gdy linia lotnicza nie respektuje decyzji Prezesa ULC i uchyla się od wypłaty odszkodowania, wówczas pasażer musi dochodzić swoich praw przed sądem cywilnym.

Jak dochodzić swoich praw pomimo negatywnej decyzji Prezesa ULC?

W razie stwierdzenia przez Prezesa Urzędu braku naruszenia prawa przez przewoźnika lotniczego, niezadowolonemu z decyzji pasażerowi przysługuje wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. W przypadku zaś utrzymania zaskarżonej decyzji w mocy, poszkodowanemu turyście przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Złożenie skargi (a więc dochodzenie roszczeń w trybie administracyjnym) nie wyłącza – zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego – możliwości skierowania przez pasażera powództwa do sądu powszechnego. Oznacza to, że poszkodowany turysta może dochodzić swoich praw równocześnie przed Urzędem Lotnictwa Cywilnego jak i sądem powszechnym.

Pamiętać jednak należy, że w przypadku postępowania sądowego mamy krótki, bo jednoroczny termin przedawnienia roszczenia o odszkodowanie. Dodatkowo trzeba liczyć się z kosztami (np. wpisu czyli opłaty sądowej od wniesionego pozwu). Kosztów takich nie ma w postępowaniem przez Prezesem ULC.

Dodatkowe obowiązki linii lotniczych w przypadku opóźnienia lub odwołania lotu

Dodatkowo pamiętać należy, że oprócz zryczałtowanego odszkodowania, w przypadku opóźnienia lub odwołania lotu poszkodowani turyści muszą mieć także zapewnioną przez linie lotnicze opiekę, tj:

• • posiłki oraz napoje w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania,
•  
  • zakwaterowanie w hotelu i transport między lotniskiem a miejscem zakwaterowania – w przypadku gdy spodziewany czas nowego lotu ma nastąpić co najmniej jedną noc po pierwotnie zaplanowanym starcie (gdy między datą wylotu zapowiedzianego a oczekiwanego występuje konieczność noclegu),
•  
  • bezpłatne dwie rozmowy telefoniczne, dwa dalekopisy, dwie przesyłki faksowe lub możliwość wysłania dwóch e-maili.

W tym przypadku zaniechanie wymienionych obowiązków może skutkować jedynie nałożeniem kary administracyjnej na przewoźnika.